Προέγκριση μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης

Οι Συμφωνίες Προκαθορισμένων Τιμολογήσεων (Σ.Π.Τ.) ή όπως διεθνώς ονομάζονται Advanced Pricing Agreement είναι συμφωνίες μεταξύ ενός ή περισσοτέρων προσώπων (επιχειρήσεων) και μίας ή περισσοτέρων Φορολογικών Διοικήσεων. Με αυτές καθορίζεται η μέθοδος και σειρά κριτηρίων για τον προσδιορισμό της αξίας, σύμφωνα με την αρχή των ίσων αποστάσεων, μελλοντικών διασυνοριακών συναλλαγών μεταξύ συνδεδεμένων προσώπων.

Στη χώρα μας για να είναι σύννομες με το εσωτερικό δίκαιο έχουν λάβει τη μορφή απoφάσεων προέγκρισης μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης.
Τα παραπάνω ισχύουν και για συναλλαγές μεταξύ εγχώριας επιχείρησης και μόνιμης εγκατάστασής της στην αλλοδαπή καθώς και για συναλλαγές μεταξύ μόνιμων εγκαταστάσεων αλλοδαπών επιχειρήσεων στην Ελλάδα και των κεντρικών τους ή συνδεδεμένων με αυτά προσώπων.

Οι συμφωνίες αυτές παρέχουν ασφάλεια τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στις φορολογικές διοικήσεις και αποφεύγονται μακροχρόνιες και κοστοβόρες δικαστικές διαμάχες.

Μπορεί να αφορούν το σύνολο των διασυνοριακών συναλλαγών επιχείρησης ή μέρος αυτών, συνήθως επιδιώκονται για σύνθετες συναλλαγές και όχι για απλές, επίσης ισχύουν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

ΕΙΔΗ ΠΡΟΕΓΚΡΙΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΔΟΟΜΙΛΙΚΩΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΕΩΝ:

1. Μονομερής

Αφορά μία ημεδαπή επιχείρηση ή μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα και τις Ελληνικές Φορολογικές αρχές.
Παρέχει ασφάλεια μόνο για την ελληνική επιχείρηση, δεν εξασφαλίζει το αντισυμβαλλόμενο συνδεδεμένο πρόσωπο και δεν εγγυάται την αποφυγή της διπλής φορολογίας διότι δεν δεσμεύει τις φορολογικές αρχές χωρών στις οποίες είναι εγκατεστημένες οι αντισυμβαλλόμενοι. Συνιστάται μόνο σε περίπτωση που ο αντισυμβαλλόμενος της ελληνικής επιχείρησης είναι εγκατεστημένος σε χώρα με την οποία δεν υφίσταται σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας.

2. Διμερής ή πολυμερής

Αφορά μία ημεδαπή επιχείρηση ή μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα, ένα ή περισσότερα συνδεδεμένα με αυτή πρόσωπα στην αλλοδαπή τις Ελληνικές Φορολογικές Αρχές και τις Φορολογικές Αρχές των χωρών στις οποίες είναι εγκατεστημένα τα συνδεδεμένα πρόσωπα.

Απαραίτητη προϋπόθεση η ύπαρξη με τις χώρες αυτές συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των φορολογικών αρχών διεξάγονται βάσει του άρθρου 25 του Πρότυπου Συμβάσεων του ΟΟΣΑ όπως αυτό έχει ενσωματωθεί σε κάθε σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας.

Η διμερής ή πολυμερής στο εσωτερικό της χώρας θα έχει τον τύπο της απόφασης προέγκρισης μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης για την Ελληνική επιχείρηση, με τις Φορολογικές Αρχές των άλλων χωρών θα έχει τη μορφή συμφωνίας ή ανταλλαγής εγγράφων και για τα συνδεδεμένα πρόσωπα που αφορά στην αλλοδαπή θα έχει όποια μορφή έχει προβλεφθεί στη νομοθεσία της χώρας εγκατάστασης αυτού.

Οι διμερείς ή πολυμερείς συμφωνίες προκαθορισμένων τιμολογήσεων παρέχουν πλήρη ασφάλεια για την αποφυγή της διπλής φορολογίας.
Νομικό πλαίσιο που ισχύσει στη χώρα μας:

Η προέγκριση μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης προβλέπεται στη χώρα μας από τις διατάξεις του άρθρου 22 του ν.4174/2013 και η διαδικασία και οι λεπτομέρειες εφαρμογής καθορίζονται με την ΠΟΛ 1184/2013 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων.

Ν. 4174/2013
Αρθρο 22

Προέγκριση Μεθοδολογίας Ενδοομιλικής Τιμολόγησης

1. Συνδεδεμένα πρόσωπα κατά την έννοια της περίπτωσης ζ του άρθρου 2 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, μόνιμες εγκαταστάσεις αλλοδαπής επιχείρησης στην Ελλάδα, για τις συναλλαγές τους με το κεντρικό, καθώς και με τα συνδεδεμένα πρόσωπα, του κεντρικού τους στην αλλοδαπή, καθώς και μόνιμες εγκαταστάσεις που διατηρεί στην αλλοδαπή ελληνική επιχείρηση δύνανται να υποβάλουν στον Γενικό Γραμματέα αίτηση προέγκρισης της μεθοδολογίας για την τιμολόγηση συγκεκριμένων μελλοντικών διασυνοριακών συναλλαγών τους με συνδεδεμένα πρόσωπα.

2. Αντικείμενο της προέγκρισης της προηγούμενης παραγράφου αποτελεί το ενδεδειγμένο σύνολο κριτηρίων που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό των τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου. Τα κριτήρια αυτά περιλαμβάνουν κυρίως τη χρησιμοποιούμενη μέθοδο τεκμηρίωσης, τα στοιχεία σύγκρισης ή αναφοράς και τις σχετικές προσαρμογές, καθώς και τις κρίσιμες παραδοχές για τις μελλοντικές συνθήκες.

Αντικείμενο της προέγκρισης μπορεί επίσης να αποτελέσει και κάθε άλλο εξειδικευμένο ζήτημα που
αφορά την τιμολόγηση των συναλλαγών με συνδεδεμένα πρόσωπα.

3. Ο Γενικός Γραμματέας εξετάζει την αίτηση και την αποδέχεται ή την απορρίπτει. Η σχετική απόφαση εκδίδεται εντός εκατόν είκοσι (120) ημερών από την υποβολή της αίτησης προέγκρισης μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης και κοινοποιείται στους αιτούντες. Η διάρκεια ισχύος της απόφασης προέγκρισης δεν δύναται να υπερβαίνει τα τέσσερα (4) έτη και η χρονική ισχύς της δεν δύναται να ανατρέχει σε φορολογικό έτος που έχει παρέλθει κατά τη στιγμή της υποβολής της αίτησης προέγκρισης.

4. Οι τιμές των ενδοομιλικών συναλλαγών της επιχείρησης, τις οποίες αφορά η απόφαση προέγκρισης, θεωρούνται ότι δεν διαφέρουν από αυτές που θα είχαν συμφωνηθεί μεταξύ ανεξάρτητων προσώπων, εφόσον τηρούνται τα οριζόμενα στην απόφαση αυτή. Ο φορολογικός έλεγχος των συναλλαγών, οι οποίες αποτελούν αντικείμενο της προέγκρισης, περιορίζεται στην επαλήθευση, ότι τηρήθηκαν τα οριζόμενα στην απόφαση προέγκρισης και ότι εξακολουθούν να ισχύουν οι παραδοχές, οι περιστάσεις και οι όροι στις οποίες αυτή βασίστηκε.

Πέραν των υποχρεώσεων τήρησης και διαφύλαξης στοιχείων που επιβάλλονται από άλλες διατάξεις
της ισχύουσας νομοθεσίας, η επιχείρηση υποχρεούται να διαφυλάσσει τα στοιχεία τεκμηρίωσης που αφορούν την απόφαση προέγκρισης για το χρονικό διάστημα για το οποίο υφίσταται υποχρέωση διαφύλαξης βιβλίων και στοιχείων κάθε φορολογικού έτους το οποίο αφορά η απόφαση προέγκρισης.

5. Η απόφαση προέγκρισης αναθεωρείται οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια ισχύος της, είτε κατόπιν αίτησης από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, είτε αυτεπάγγελτα από τον Γενικό Γραμματέα, στις εξής περιπτώσεις:

α) εφόσον οι κρίσιμες παραδοχές στις οποίες βασίστηκε η απόφαση προέγκρισης αποδειχθούν εσφαλμένες,
β) εφόσον επήλθε ουσιώδης μεταβολή των κρίσιμων παραδοχών ή συνθηκών που καθιστά αδύνατη την τήρηση των οριζομένων στην απόφαση προέγκρισης,
γ) σε περίπτωση εφαρμογής της διαδικασίας αμοιβαίου διακανονισμού της εκάστοτε εφαρμοστέας διμερούς σύμβασης για την αποφυγή της διπλής φορολογίας ή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την εξάλειψη της διπλής φορολογίας σε περίπτωση διορθώσεως των κερδών συνδεδεμένων επιχειρήσεων για τις ίδιες συναλλαγές του ίδιου φορολογουμένου.

Ο Γενικός Γραμματέας εκδίδει απόφαση για την αναθεώρηση της αρχικής απόφασης προέγκρισης, η οποία κοινοποιείται στους αιτούντες και έχει τα αποτελέσματα που ορίζονται στην παράγραφο 4, αρχής γενομένης από την έκδοση της.

6. Η απόφαση προέγκρισης δύναται να ανακληθεί από τη Φορολογική Διοίκηση κατά τη διάρκεια ισχύος της στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) εφόσον διαπιστωθεί, ότι τα στοιχεία ή κρίσιμες παραδοχές στα οποία βασίστηκε η απόφαση προέγκρισης ήταν ανακριβείς, λόγω εσφαλμένης ερμηνείας ή πλημμελειών που αποδίδονται στον φορολογούμενο,
β) εφόσον διαπιστωθεί, ότι οι αιτούντες δεν τήρησαν ουσιώδη όρο ή υποχρέωση που ορίζονται στην απόφαση προέγκρισης.

Σε περίπτωση ανάκλησης, η απόφαση προέγκρισης θεωρείται ως μηδέποτε εκδοθείσα.

7. Η απόφαση προέγκρισης δύναται να ακυρωθεί από τη Φορολογική Διοίκηση οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια ισχύος της στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) εφόσον διαπιστωθεί ότι επήλθε ουσιώδης μεταβολή των κρίσιμων παραδοχών ή συνθηκών στις οποίες βασίστηκε η απόφαση προέγκρισης,
β) εφόσον διαπιστωθεί ότι η επιχείρηση δεν τήρησε ουσιώδεις όρους ή υποχρεώσεις που ορίζονται από την απόφαση προέγκρισης,
γ) εφόσον επέλθει ουσιώδης μεταβολή των εφαρμοστέων φορολογικών διατάξεων οι οποίες επηρεάζουν ουσιωδώς την απόφαση προέγκρισης.
Δεν επιτρέπεται η ακύρωση της απόφασης προέγκρισης, εφόσον είναι δυνατή η αναθεώρηση της σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 5.
Σε περίπτωση ακύρωσης, η ισχύς της απόφασης προέγκρισης παύει από το χρονικό σημείο που ορίζεται με την απόφαση ακύρωσης.

8. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα ορίζονται τα ειδικότερα θέματα τα οποία είναι αναγκαία για την εφαρμογή των διατάξεων των προηγούμενων παραγράφων και ειδικότερα η διαδικασία για την προέγκριση μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης, την αναθεώρηση, την ανάκληση και την ακύρωση της, το ειδικότερο περιεχόμενο της αίτησης προέγκρισης, τα σχετικά παράβολα, η διαδικασία συνεννόησης με τις αρμόδιες αρχές άλλων εμπλεκομένων κρατών, ο τύπος και το περιεχόμενο των αποφάσεων της Φορολογικής Διοίκησης, καθώς και κάθε σχετικό θέμα.»

Έλεγχος τιμολόγησης συναλλαγών όταν για αυτές υπάρχει απόφαση προέγκρισης μεθοδολογίας ενδοομιλικής τιμολόγησης:

Σε περίπτωση που διενεργηθεί φορολογικός έλεγχος σε επιχείρηση για την οποία έχει εκδοθεί απόφαση προέγκρισης, για τις συναλλαγές και το χρονικό διάστημα που αφορά η απόφαση ελέγχεται μόνο αν τηρήθηκαν τα προβλεπόμενα στην απόφαση. Εφόσον αυτά έχουν τηρηθεί θεωρείται ότι τηρήθηκε η αρχή των ίσων αποστάσεων για τις συναλλαγές που καλύπτονται από την απόφαση.

Ουσιαστικά, αυτό είναι ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα της επιλογής της εν λόγω μεθόδου. Αυτό γιατί οι επιχειρήσεις που θα επιλέξουν την μέθοδο της προέγκρισης αποφεύγουν τις αντεγκλήσεις με τους φορολογικούς ελεγκτές δεδομένου ότι ο φορολογικός ελεγκτής δεν έχει δικαίωμα πλέον να διενεργήσει ο ίδιος έλεγχο αλλά περιορίζεται στο να ελέγξει μόνο αν τηρήθηκαν οι διαδικασίες  και τίποτα παραπάνω. Σίγουρα αυτό εξυπηρετεί και τους φορολογικούς ελεγκτές καθώς η διαπίστωση του αν τηρείται η αρχή των ίσων αποστάσεων είναι θέμα με εξαιρετική πολυπλοκότητα και δυσκολίας.